Dodenherdenking

In de hal van het gemeentehuis van Eindhoven zag ik ooit een gedenksteen aan de wand. 'Gevallen' las ik en daaronder vier namen. Het leek me wat overdreven om een gedenksteen te wijden aan mensen die in de hal van de trap zijn gevallen of zijn uitgegleden op de gladde tegelvloer. Maar daarvoor is die plaat ook niet. Uit een toelichting bij de namen blijkt dat het oorlogsslachtoffers zijn.
Ik moest er vandaag aan denken. In Nederland is het op 4 mei dodenherdenking. De plaatsen waar mensen bijeenkomen voor twee minuten stilte zijn meestal herdenkingsmonumenten die er staan voor álle oorlogsslachtoffers. 
In België kennen ze gedenkstenen waarop ze één enkele soldaat herdenken op de plek waar die gesneuveld is. In het dorpje Somme-Leuze in de Ardennen weet ik er een paar te staan. Bijvoorbeeld op een straathoek, niet eens een doorgaande weg, waarvan je je afvraagt wat het strategisch belang is geweest om daar je leven voor te geven. 
Omdat het vandaag de dag is om even stil te staan bij de oorlogsslachtoffers onderbrak ik mijn wandeling. Hier ligt Joseph Solheid, gevallen op 8 september 1944. Is dat zijn schaduw die er nog ligt? Zoals een krijttekening van een slachtoffer op plaats delict in een crimi? 
Nee natuurlijk niet. Ik heb de pose zorgvuldig uitgekiend, zodat niet te zien is dat de schaduw van de fotograaf is.
Deze schaduw is dus van mij toen ik even stilstond bij een oorlogsslachtoffer.  En in mijn hoofd speelde: 'I hope you died well and I hope you died clean' (uit het lied The Green Fields of France, waarin een wandelaar even uitrust bij het graf van een gesneuvelde soldaat).

...'I hope you died well and I hope you died clean'...