vrijdag 30 mei 2014

Steegje

De man kende ik van zien. Want dorpsgenoten herken je, ook al kun je er niet direct een naam opplakken. Hij gebaarde in het voorbijfietsen dat hij niet op de foto wilde en riep ook nog zoiets. Dat soort verzoeken respecteer ik doorgaans, ook al zou ik voor de rechter sterk staan als hij zich tegen publicatie van de foto zou verzetten. 
Bij fotograferen op de openbare weg is veel toegestaan. Iemand die tegen zijn zin op de foto gaat moet kunnen aantonen dat hij daar schade van ondervindt. Dat kan financieel zijn, zoals een bekende Nederlander die geld ontvangt voor merchandising, maar dat kan ook sociaal zijn, bijvoorbeeld omdat hij erg kwetsbaar is. Die schade aantonen valt niet mee. Wie niet op de foto wil, kan maar het beste uit de buurt van camera's blijven. 
Gelukkig stapte de man van zijn fiets om verhaal te halen. Dat gaf mij de kans om uit te leggen waar ik mee bezig was. Met elkaar spraken we in ons plaatselijk dialect. Dat schept al direct een band. Ik vertelde dat onze fotoclub op eerste en tweede pinksterdag een expositie houdt tijdens de Open Atelier Route in ons dorp en dat ik daarvoor een foto maakte in de categorie 'documentaire fotografie'. We leveren voor die categorie met vier clubleden ieder een foto en we hadden afgesproken dat we daarvoor gangen en steegjes in beeld brengen. 
De man had ik gefotografeerd toen hij me in een smal steegje tegemoet kwam gefietst en toen ik de foto op de display van de camera liet zien, liet hij zijn bezwaren varen. Ik moest hem zelfs waarschuwen dat de foto niet met zekerheid gekozen zou worden voor de expositie. 
Intussen weet ik dat het een andere plaat wordt. Verderop fotografeerde ik even later een jongen die zijn hond uitliet. Ik maakte een serietje en hij vond het prima. Na een paar terugtrekkende bewegingen stemde ook de hond ermee in. De foto die ik voor de expositie koos hou ik nog even achter. U komt volgende week maar kijken op Kerkstraat 21. 
Uit de serie koos ik deze om hier op mijn blog te publiceren. Na zijn aanvankelijke schroom kwam de hond zelfs smeken om op de foto te mogen. In dat opzicht was hij zijn baasje zelfs de baas.

Zijn baasje de baas.

zondag 25 mei 2014

Lelijk eendje

Rare jongens, die Fransen. Volgens die lui is een eend net zo sterk als twee paarden. Ze noemen een Citroën die voor het eerst op de markt kwam deux chevaux, vertaald: twee paarden. Eigenlijk moet het zijn deux chevaux vapeur, twee paardenkracht oftewel 2 pk. Maar met hun Franse slag werd het dus zegge deux chevaux, schrijve 2CV. 
Hier in Nederland was het in 1948 voor het eerst op de markt gebrachte autootje niet bepaald een verkoophit. Het waggelende geval met zijn onaantrekkelijke vorm kreeg bij ons de naam lelijk eendje. 
Van auto's ontwerpen en bouwen heb ik geen verstand. Toch creëerde ik vanmiddag mijn eigen lelijk eendje. We wandelden langs het kasteel in ons dorp dat er momenteel onbewoond en door god en alle bezoekers verlaten bij staat. Het enige leven dat nog in de kasteeltuin en kasteelgracht zit komt van eekhoorntjes, vogels en andere kleine wilde dieren. 
De eenden bijvoorbeeld hebben er vrij spel. Ik zag er vanmiddag eentje die uitbundig aan het baden was. Het eendje dook onder water om even later klapwiekend op het wateroppervlak te gaan staan. Ik had mijn Canon 6D om hangen, omdat ik bij het Boerenbondsmuseum het schapenscheren wilde gaan fotograferen. Maar ik had hem schietklaar, dus in het voorbijgaan pikte ik het eendje mee. 
Hoewel de zon scheen was het donker onder de bomen en moest ik een tamelijk lange sluitertijd kiezen. Door de bewegingsonscherpte kwam het fladderende dier behoorlijk vervormd op de foto. Toch vind ik de foto van dit lelijke eendje zelfs nog mooier dan die van het schapenscheren die ik later deze middag maakte. Die foto's waren wel scherp maar toch wollig.

Een lelijke eend maar niet wollig.

zondag 18 mei 2014

De rode punt

Van achter een glas rode wijn zat ik op het terras van het restaurant te kijken naar een stel golfers. Ze gaven het zoeken naar een balletje in het riet op. Balletjes genoeg denk ik, want even later zag ik dat het nog niet meevalt om zo'n klein golfballetje op een strakke grasmat in een kuiltje te tikken. Ik geloof dat ze dat in deze golfwereld 'putten' noemen. Ik vermaakte me wel met dat geklungel, maar besefte tegelijkertijd dat ik er zelf ook niks van zou bakken. 
Mijn vrouw en ik zijn geen golfers. We waren alleen maar hier om van de mooie omgeving te genieten. Ik maak in dit landschap bij elk bezoekje meestal wel een paar leuke foto's. Want niet golf maar fotografie is mijn hobby. Ik maakte vandaag geen toppertjes. Het kan niet alle dagen prijs zijn. Maar toen ik de foto's op mijn MacBook had geladen, zag ik er eentje tussen zitten waarin me iets opviel.
Ik had een foto van een golfster gemaakt, omdat ze in het mooie decor van een glooiend landschap stond. Allerlei tinten groen zaten er in. En toen vielen me twee rode streepjes op, precies op de belangrijke kruislijnen op eenderde en tweederde links achter de vrouw. 
De verleiding was groot om ze weg te retoucheren, maar ze maakten wel deel uit van het landschap en ze markeerden waarschijnlijk een plek die in het golfspel van belang was. Bovendien herinnerde ik me, dat iemand ooit gezegd had dat een rode punt of een rood elementje in een foto — hoe klein ook — het beeld aantrekkelijker maakt. 
Ik ging op internet op zoek naar Der Rote Punkt, The Red Point, Le Point Rouge, De Rode Punt. Ik kreeg veel treffers over rode puntjes in foto's die ontstaan door pixelfouten en rode ogen. Maar slechts een paar artikelen op het wereldwijde web gingen over de rode punt die ik bedoelde. En telkens stond er niet meer dan dat de leermeester van de fotograaf had gezegd, dat een rode punt in een foto het beeld interessant kon maken. 
Een artikel over kleurgebruik in de reclame bracht me nog het verst. Rood werkt sterk op emotie van mensen, las ik. Ik citeer: "Het is de kleur van de liefde, van opwinding, kracht, seks en passie. Maar ook van agressie. In de reclame zegt het iets over lef hebben en wordt het gebruikt in accenten. Omdat rood ook de kleur is van het hebben van schulden, doe je er goed aan om over het gebruik van deze kleur goed na te denken. Emotioneel gezien is het de meest intense kleur: rood doet de hartslag en ademhaling versnellen." 
Vooruit dan maar. Ik heb die rode streepjes in de foto laten zitten. Van golf heb ik geen verstand en van foto's maken weet ik ook niet alles. Ik schenk mezelf nog maar eens een glas rode wijn in en maak daar verder geen punt van.

Ik maak geen punt van die rode streepjes.

zondag 4 mei 2014

Dodenherdenking

In de hal van het gemeentehuis van Eindhoven zag ik ooit een gedenksteen aan de wand. 'Gevallen' las ik en daaronder vier namen. Het leek me wat overdreven om een gedenksteen te wijden aan mensen die in de hal van de trap zijn gevallen of zijn uitgegleden op de gladde tegelvloer. Maar daarvoor is die plaat ook niet. Uit een toelichting bij de namen blijkt dat het oorlogsslachtoffers zijn.
Ik moest er vandaag aan denken. In Nederland is het op 4 mei dodenherdenking. De plaatsen waar mensen bijeenkomen voor twee minuten stilte zijn meestal herdenkingsmonumenten die er staan voor álle oorlogsslachtoffers. 
In België kennen ze gedenkstenen waarop ze één enkele soldaat herdenken op de plek waar die gesneuveld is. In het dorpje Somme-Leuze in de Ardennen weet ik er een paar te staan. Bijvoorbeeld op een straathoek, niet eens een doorgaande weg, waarvan je je afvraagt wat het strategisch belang is geweest om daar je leven voor te geven. 
Omdat het vandaag de dag is om even stil te staan bij de oorlogsslachtoffers onderbrak ik mijn wandeling. Hier ligt Joseph Solheid, gevallen op 8 september 1944. Is dat zijn schaduw die er nog ligt? Zoals een krijttekening van een slachtoffer op plaats delict in een crimi? 
Nee natuurlijk niet. Ik heb de pose zorgvuldig uitgekiend, zodat niet te zien is dat de schaduw van de fotograaf is.
Deze schaduw is dus van mij toen ik even stilstond bij een oorlogsslachtoffer.  En in mijn hoofd speelde: 'I hope you died well and I hope you died clean' (uit het lied The Green Fields of France, waarin een wandelaar even uitrust bij het graf van een gesneuvelde soldaat).

...'I hope you died well and I hope you died clean'...